| किल्ल्याचे नाव | कलानिधीगड किल्ला |
|---|---|
| समुद्रसपाटी पासून उंची | 3329 |
| किल्ल्याचा प्रकार | गिरीदुर्ग |
| ट्रेकिंगची सोपेपणा-कठीणपणाची पातळी | मध्यम |
| किल्ल्याचे ठिकाण | कोल्हापूर |
| पायथ्याजवळचे गाव | |
| किल्ल्याची वेळ | |
| ट्रेकिंग ला लागणारा वेळ | कलिवडे गावातून कलानिधीगडावर पोहोचण्यासाठी साधारणतः एक तास लागतो. |
| प्रवेश शुल्क | |
| राहण्याची सोय | गडावर राहण्याची कोणतीही व्यवस्था उपलब्ध नाही. |
| जेवणाची सोय | गडावर जेवणाची कोणतीही व्यवस्था नसल्याने, स्वतःचे जेवण घेऊन जाणे आवश्यक आहे. |
| पाण्याची सोय | गडावर एक विहीर आहे जिथे पिण्यायोग्य पाणी उपलब्ध आहे. |
कलानिधीगड किल्ला माहिती मार्गदर्शन | kalanidhigad Fort Information Guide in Marathi
कलानिधीगड किल्ला संक्षिप्त माहिती सभासद बखरीच्या मते, शिवाजी महाराजांनी बांधलेल्या 111 किल्ल्यांपैकी हा किल्ला एक असून, हेरेकर सावंत भोसले आणि तांबूळवाडीकर सावंत या कुटुंबांचा या किल्ल्याशी खूप जुना संबंध होता. करवीरकर छत्रपतींच्या कागदपत्रांत या किल्ल्याच्या दक्षिण बाजूच्या तटबंधाची मजबुतीकरणाची नोंद आहे. पोर्तुगीज दप्तरातही कलानिधी किल्ल्याचा अनेकदा उल्लेख आला आहे.
एक विशेष बाब म्हणजे, महाराष्ट्राचे लाडके लेखक पु. ल. देशपांडे यांचे मूळ आडनाव कलानिधीगडकर होते. त्यांचे पूर्वज याच कलानिधीगडाचे किल्लेदार होते. त्यांचे मूळ गाव चंदगड तालुक्यातील जंगमहट्‌टी असल्याने, त्यांना जंगमहट्‌टीकर असेही म्हणतात. शिवशाहीर बाबासाहेब पुरंदरे यांसारखे अभ्यासक त्यांना कलानिधीगडकर या नावानेच संबोधत असत.
कलानिधीगड किल्ला पाहण्यासारखी ठिकाणे
प्रवेशद्वार,जुनी बांधकामे,दोन मंदिरे,समाधी
कलानिधीगडाचे प्रवेशद्वार छोटे असले तरी खूप सुंदर आहे. आत गेल्यावर गड दोन भागात विभागलेला दिसतो. एका भागात दूरसंचार खात्याचा टॉवर आहे, तर दुसऱ्या भागात जुनी बांधकामे आहेत. दरवाज्याच्या डाव्या बाजूला अनेक जुनी बांधकामे दिसतात. यामध्ये दोन मंदिरे आहेत. एका मंदिरात शिवलिंग आणि त्यामागे भैरवाची मूर्ती आहे. दुसऱ्या मंदिरात गडाची देवता भवानी माताची छोटीशी, सुंदर आणि शस्त्र घेतलेली मूर्ती आहे. या मंदिराच्या दारात एक वेगळ्या शैलीचा गणेश आहे. मंदिरासमोर एक जुनी समाधी आहे.दोन विहिरी,भव्य बुरुज,तटबंदी,ताम्रपर्णी नदी
मंदिरे पाहून पुढे गेलो तर, खोल खड्ड्यात उतरण्यासाठी पायऱ्यांचा एक मार्ग दिसतो. इथे दोन विहिरी आहेत. एक विहिर झाडांनी भरलेली आहे, तर दुसरी वापरात आहे. या विहिरीच्या परिसरात अनेक पायऱ्या, छोटी मंदिरे आणि चौथरे आहेत. या ठिकाणाहून गडाच्या पश्चिम बाजूच्या तटबंदीवर चढून गेल्यावर, घनदाट जंगल दिसते. तिथे एक मोठा बुरुज आहे. दूरसंचार खात्याने पुढच्या तटबंदीचा काही भाग पाडून एक रस्ता बनवला आहे. इतर सर्व तटबंदी चांगल्या अवस्थेत आहे. या रस्त्यावरून खाली उतरून पाहिल्यावर, गडाच्या तटबंदीचे बुरुज खूप सुंदर दिसतात. दूरसंचार टॉवरच्या जवळ अनेक शौचकूप आहेत. दूरसंचार खात्याच्या कार्यालयाजवळ एक जुना वाडा आहे. गडाच्या पूर्व बाजूला ताम्रपर्णी नदी वळणावळण घेत सुंदर दिसते. इथे आपली गडफेरी संपते.
कलानिधीगड किल्ल्यावर कसे जायचे ?
खाजगी वाहन
जर तुमचे स्वतःचे वाहन असेल तर बेळगावला जा. तिथून शिनोळी-पाटणे फाटा मार्गे कालिवडे गावात जा. कालिवड्यापासून किल्ल्यावर पोहोचण्यासाठी एक तास लागेल.बस सेवा
जर तुमच्याकडे स्वतःचे वाहन नसेल तर तुम्ही कोल्हापूरहून चंदगडला जाऊ शकता. तिथून शिनोळी-पाटणे फाटा मार्गे कालिवडे गावात पोहोचू शकता.