| किल्ल्याचे नाव | |
|---|---|
| समुद्रसपाटी पासून उंची | 3477 |
| किल्ल्याचा प्रकार | गिरीदुर्ग |
| ट्रेकिंगची सोपेपणा-कठीणपणाची पातळी | कठीण |
| किल्ल्याचे ठिकाण | नाशिक |
| पायथ्याजवळचे गाव | |
| किल्ल्याची वेळ | |
| ट्रेकिंग ला लागणारा वेळ | खिंडीपासून गडमाथ्यावर पोहोचण्यास साधारणपणे 1.5 तास लागतो. |
| प्रवेश शुल्क | |
| राहण्याची सोय | भिलाई किल्ल्यावर राहण्याची कोणतीही व्यवस्था नाही. |
| जेवणाची सोय | भिलाई किल्ल्यावर राहण्याची कोणतीही व्यवस्था नाही. |
| पाण्याची सोय | किल्ल्यावर पिण्याचे पाणी उपलब्ध नाही. तुम्हाला पुरेसे पाणी सोबत घेऊन जावे लागेल. |
भिलाई किल्ला माहिती मार्गदर्शन | Bhilai Fort Information Guide in Marathi
भिलाई किल्ला संक्षिप्त माहिती भिलाई किल्ला हा चणकापूर डोंगररांगेमध्ये असलेला एक लहान टेहळणी किल्ला आहे. सेलबारी-डोलबारी या डोंगररांगांवर असलेल्या साल्हेर, सालोटा, मुल्हेर इत्यादी महत्वाच्या किल्ल्यांकडे जाणार्या मार्गावर आणि आसपास हा किल्ला आहे. दगडी साकोडे हे गाव भिलाई किल्ल्याच्या जवळच आहे.
भिलाई किल्ल्याचा इतिहास फारसा उपलब्ध नाही. तरीही, असे मानले जाते की हा किल्ला शिवाजी महाराजांच्या काळात बांधण्यात आला होता. आसपासच्या प्रदेशावर नजर ठेवण्यासाठी आणि शत्रूंपासून संरक्षण करण्यासाठी हा किल्ला बांधण्यात आला होता.
भिलाई किल्ल्यावर जाण्यासाठी, तुम्हाला प्रथम दगडी साकोडे गावात पोहोचायचे आहे. नाशिक शहरापासून दगडी साकोडे गाव सुमारे 120 किलोमीटर अंतरावर आहे. तुम्ही खाजगी वाहन किंवा एसटी बसने गावात पोहोचू शकता.
गावातून, तुम्हाला किल्ल्यावर जाण्यासाठी ट्रेकिंग करावे लागेल. ट्रेकिंगचा मार्ग अवघड आहे आणि त्यासाठी सुमारे 2-3 तास लागतात. मार्गावर तुम्हाला घसाऱ्याचा सामना करावा लागेल आणि दोन कातळटप्पे चढावे लागतील. त्यामुळे योग्य तयारीनेच ट्रेकिंग करा.
भिलाई किल्ला पाहण्यासारखी ठिकाणे
ट्रेकिंग मार्ग
साखरपाडा खिंड
दगडी साकोडे गावातून समोरच तुम्हाला कातळटोपी घातलेला भिलाई किल्ला दिसतो. भिलाईहून पाटोळे साखरपाड्याला जाणार्या रस्त्याने साधारणपणे दोन किलोमीटर गेल्यावर तुम्हाला साखरपाडा खिंड लागेल. या खिंडीच्या डाव्या बाजूला अढीर डोंगर तर उजव्या बाजूला भिलाई किल्ला आहे. खिंड ओलांडून पुढे गेल्यावर रस्त्यालगत उतरणार्या डोंगरसोंडेने वर चढायला सुरुवात करा.
खिंडीच्यावर चढून आल्यावर उजव्या बाजूला तुम्हाला शेंदूर फासलेले काही दगड दिसतील. ते पाहून भिलाई किल्ल्याचा डोंगराच्या आधी असलेल्या डोंगराच्या दिशेने चढाईला सुरुवात करा. हा डोंगर उजव्या बाजूला आणि दरी डावीकडे ठेवत भिलाईच्या कातळ टोपीच्या दिशेने चढाई करा. हा सगळा भाग घसार्याचा (स्क्री) आहे. पायवाटा आणि ढोरवाटा एकमेकात मिसळलेल्या आहेत. त्यामुळे तुम्ही भिलाईच्या कातळटोपीकडे लक्ष ठेवत त्या दिशेने चढत जा.
खिंडीपासून साधारणपणे अर्धा तासात तुम्ही कातळ टोपीच्या पश्चिम टोका खाली पोहोचाल. येथून दरी डावीकडे आणि कातळ टोपी उजवीकडे ठेवत पायवाटेने 2 मिनिटे चालल्यावर तुम्हाला एका ठिकाणी कातळ भिंतीवर चढण्यासाठी काही दगड रचून ठेवलेले दिसतील. दगडावरून कातळावर चढून साधारणपणे 10 फुटाचा ओबडधोबड टप्पा पार केल्यावर पायवाट लागते. कातळ टप्पा चढण्यासाठी रोपची गरज नसली तरी काही ठिकाणी सावधगिरी बाळगणे आवश्यक आहे.गुहा आणि गडमाथा
कातळ टप्पा चढून गेल्यावर समोर तुम्हाला गडाचे टोक आणि त्याखालील गुहा दिसतील. या गुहांच्या दिशेने जातांना कातळात खोदलेली 5 कोरडी टाकी दिसतील. पुढे गुहेपर्यंत जाण्यासाठी पुन्हा कातळकड्याला भिडावे लागते. या ठिकाणी दोन गुहा आहेत. त्यात हनुमान, सप्तशृंगी देवीची मूर्ती आणि काही शेंदुर लावलेले दगड आहेत. गुहेपासून गडमाथ्यावर जाणारी पायवाट अरुंद आहे. या वाटेवर निवडूंगाची जाळी मोठ्या प्रमाणावर आहे.
गडमाथा छोटासा आहे. त्यावर भगवा ध्वज लावलेला आहे. गडमाथ्यावरून तुम्हाला साल्हेर, सालोटा, मुल्हेर, पिंपळा, चौल्हेर हे किल्ले दिसतात.
भिलाई किल्ल्यावर कसे जायचे ?
सार्वजनिक वाहतूक
मुंबई आणि पुणे शहरांमधून नाशिकला एसटी बसने प्रवास करा.
नाशिकहून सटाणा साठी एसटी बस सेवा उपलब्ध आहे. सटाण्याहून दगडी साकोडे गावापर्यंत दिवसातून 3 एसटी बस सेवा उपलब्ध आहे. दगडी साकोडे हे भिलाई किल्ल्याच्या पायथ्याशी आहे.
नाशिकहून सटाणा साठी खाजगी टॅक्सी किंवा रिक्षा देखील उपलब्ध आहेत.खाजगी वाहतूक
तुम्ही स्वतःचे वाहन वापरून नाशिक, सटाणा मार्गे (114 किलोमीटर) किंवा नाशिक – सप्तशृंगी – अभोना – कनाशी मार्गे (94 किलोमीटर) भिलाई किल्ल्याच्या पायथ्याशी पोहोचू शकता.