| किल्ल्याचे नाव | जीवधन किल्ला |
|---|---|
| समुद्रसपाटी पासून उंची | 3754 |
| किल्ल्याचा प्रकार | गिरीदुर्ग |
| ट्रेकिंगची सोपेपणा-कठीणपणाची पातळी | मध्यम |
| किल्ल्याचे ठिकाण | पुणे |
| पायथ्याजवळचे गाव | |
| किल्ल्याची वेळ | |
| ट्रेकिंग ला लागणारा वेळ | घाटघर गावातून जीवधनवर जाण्यास दोन तास लागतात. |
| प्रवेश शुल्क | |
| राहण्याची सोय | रहाण्याची सोय उपलब्ध नाही. |
| जेवणाची सोय | जेवणाची सोय स्वतः करावी लागेल |
| पाण्याची सोय | पिण्याचे पाणी सर्वकाळ उपलब्ध आहे |
जीवधन किल्ला माहिती मार्गदर्शन | Jivdhan Fort Information Guide in Marathi
जीवधन किल्ला संक्षिप्त माहिती हडसर किल्ला, ज्याला पेमगिरी किल्ला देखील म्हटले जाते. शिवजन्माच्या वेळी, १७ जून १६६३ रोजी, निजामशाही अस्ताला जात होती.शहाजीराजांनी या संधीचा फायदा घेतला आणि निजामशाहीचा शेवटचा वंशज मूर्तिजा निजाम याला जीवधन गडावरील कैदेतून सोडवले. त्याला संगमनेरजवळील हडसर किल्ल्यावर (पेमगिरी) घेऊन गेले आणि त्याला निजामशहा म्हणून घोषित केले. यानंतर, शहाजीराजे स्वतः वजीर बनले आणि मराठा साम्राज्याची पायाभरणी केली. किल्ल्याचा दरवाजा, गोरक्षगडाच्या दरवाज्याप्रमाणेच, कातळात कोरलेला आहे.
जीवधन किल्ला पाहण्यासारखी ठिकाणे
गडाचा आकार
किल्ला आयताकृती आकाराचा आहेप्रवेशद्वार
पश्चिम बाजूला असलेले दरवाजातून प्रवेश केल्यावर समोरच गजलक्ष्मीचे शिल्प आहे, ज्याला गावकरी ‘कोठी’ म्हणून संबोधतात. जवळच पाण्याची टाके आहेत.मंदिरे
दक्षिण बाजूला जीवाई देवीचे पडझड झालेले मंदिर आहे. किल्ल्याच्या आत भागात एकामागे एक अशी पाच धान्यकोठारे आहेत. या कोठारांमध्ये कमलपुष्पे कोरलेली आहेत. दुर्दैवाने, शेवटच्या इंग्रज-मराठा युद्धात (१८१८) या कोठारांना आग लागली होती आणि त्याची राख आजही दिसून येते.निसर्गरम्य दृश्ये
गडाच्या एका टोकाला गेल्यावर समोरच दोन हजार फूटांचा वांदरलिंगी सुळका डोळे खिळवून ठेवतो. गडावरून नानाचा अंगठा, हरिश्चंद्रगड, हडसर, चावंड, कुकडेश्वराचे मंदिर, धसइचे छोटेसे धरण आणि माळशेज घाटातील काळे तुकतुकीत रस्ते यांचे मनोरंजक दृश्ये दिसतात.
जीवधन किल्ल्यावर कसे जायचे ?
कल्याण – नगर मार्गे
कल्याण – नगर रस्त्यावरून नाणेघाट चढून गेल्यावर तुम्हाला एक पठार लागेल.
या पठारावरून उजवीकडे जंगलात जाणारी एक वाट आहे.
या वाटेवर तुम्हाला दोन ओढे लागतील. हे ओढे पार केल्यानंतर तुम्हाला एक कातळभिंत दिसेल.
या कातळभिंतीला चिकटून उजवीकडे जाणारी वाट तुम्हाला वांदरलिंगी सुळक्यापाशी घेऊन जाईल, तर डावीकडे जाणारी वाट तुम्हाला एका खिंडीपाशी घेऊन जाईल.
जीव मुठीत धरून तुम्हाला त्या उभ्या कातळभिंतीवर चढावे लागेल. चढाई केल्यानंतर तुम्हाला कातळात खोदलेल्या पायऱ्या दिसतील.
इ.स. १८१८ मध्ये, इंग्रजांनी या मार्गावर सुरुंग लावून तो बंद केला आणि पश्चिम दरवाज्याची वाट बंद केली.
या दरवाज्याने वर जाण्यासाठी तुम्हाला अनेक कसरती कराव्या लागतील. वाट थोडी अवघड असल्यामुळे तुम्ही काळजी घ्यावीजुन्नर – घाटघर मार्गे
किल्ल्यावर जाण्याचा दुसरा मार्ग जुन्नर – घाटघर मार्गे राजदरवाज्याद्वारे आहे.
ही वाट घाटघरहून सरळ गडावर जाते. ही वाट अत्यंत सोपी आहे.